Erëzat e Mia, pasioni im

Në këtë postim nuk do të publikoj receta gatimi, por dua të bëj një shkrim mbi erëzat që unë përdor më shumë apo më pak në gatimet e mia.

Shumë prej tyre ndoshta nuk I keni dëgjuar ndonjëherë e jo më provuar, ashtu siç më ka ndodhur dhe mua përpara se të mi kish kapur syri në ndonjë recetë në internet. Pak e nga pak, duke blerë nga të gjitha anët, apo porositur nga jashtë shtetit, kam arritur deri më tani të kem një “koleksion” prej 56 (e më shumë) lloje të ndryshme erëzash.

Deri para ca kohësh, njihja vetëm këto erëzat tona tradicionale, tip rigonin, sherebelen, kopër, majdanoz, mente (aka nenexhik, aka dhjozmo, aka nagjazëm…besoj se kjo është e vetmja erëz që ka kaq shumë emra të ndryshëm në krahinat tona). Duke kullotur sytë nëpër internet pak e nga pak u njoha me lloje të tjera, ca prej të cilave në fillim mu dukën të tmerrshme pasi I shijova, por që sot janë pjesë e pandashme e gatimeve të mia (epo pothuajse).

Jetëgjatësia e erëzave të thata shkon dikur deri në 1 vit e gjysëm me përafërsi, ndaj dhe ajo që do ju rekomandoja është blerja në sasi të vogla dhe bërja e inventarit herë pas here, për të eliminuar ato që mund të jenë prishur.

Gjithashtu, vlen për tu theksuar se erëzat në versionin e pa bluar e ruajnë më mirë dhe më gjatë aromën dhe shijen në gatim, ndaj nëse do ju duhet të zgjidhni, blijini në formën e tyre origjinale (tip piperin e zi kokërr, kumin kokërr, coriander kokërr, spec të plotë, etc…). Për ti bluar, mjafton një investim I vogël në një bluarëse elektrike erëzash (që fatmirësisht mund të gjendet lehtë dhe me disa nivele çmimi në dyqanet e elektroshtëpiakeve) ose havan dhe në këtë mënyrë do të keni erëza të freskëta në çdo moment.

Më poshtë unë ju kam listuar inventarin tim të erëzave (disa prej të cilave mund të mos gjenden në Shqipëri) dhe në postimet që do vijojnë do ti mund ti gjeni të përdorura edhe në gatim.

Nr.	English	Shqip	Nr.	English	Shqip
1	Allspice (ground)	Allspice kokerr	29	Garam Masala	Garam Masala (Erza mikse pikante)
2	Allspice (Whole)	Allspice pluhur	30	Hot curry powder	Kerri pikant
3	Star Anise	Glikanxo	31	Hot pepper (Whole)	Spec djeges I pabluar
4	BBQ spice	Ereza mikse per produkte zgare	32	Herbs de Provence	Miks ereza franceze
5	Basil Leaves	Borzilok I thare	33	Jamaican Jerk Seasons	Miks ereza Xhamajkiane per mish
6	Bay leaves	Dafine	34	Juniper	Dellinje kokerr
7	Black Pepper	Piper I zi	35	Lemon Pepper	Ereza mikse me lekura limoni
8	Black Peppercorns	Piper I zi kokerr	36	Mahleb	fara e qershise ( e ngjashme me aromen e bajames)
9	Cajun spice	Ereza mikse pikante	37	Mustard seeds	Fara mustarde
10	Cardamon (ground)	Kardamom pluhur	38	Mustard (Ground)	Mustarde pluhur
11	Cardamon (Whole)	Kardamom kokerr	39	Nigella seeds	Fara te zeza (Nigela)
12	Cayenne	Piper I kuq djeges	40	Nutmeg (Ground)	Arre myshku pluhur
13	Celery seeds	Fara selinoje	41	Onion powder	Qepe pluhur
14	Chili Powder	Pluhur çili	42	Onion flakes	Qepe e thare ne copeza
15	Chipotle pepper (whole)	Spec Chipotle	43	Oregano	Rigon
16	Chives	Bishta qepujke te thara	44	Ottoman spice	Miks Erza otomane
17	Cilantro leaves	Koriander I thare	45	Paprika	Piper I kuq I embel
18	Cilantro & Annato seasoning	Erza per oriz	46	Parsley flakes	Majdanoz I thare
19	Cinnamon powder	Kanelle pluhur	47	Red peppercorn	Piper I kuq kokerr
20	Cloves (Ground)	Karafil pluhur	48	Saffron threads	Shafran pistil
21	Cloves (Whole)	Karafil kokerr	49	Sage (Ground)	Sherebele pluhur
22	Cumin seeds	Fara Kumini	50	Salad spice	Erza mikse per sallate
23	Cumin (Ground)	Kumin I bluar	51	Sumac	Sumak
24	Curry Powder	Pluhur Kerri	52	Taco mix	Ereza mikse per takos
25	Dill weeds	Koper e thare	53	Thyme	Trumze
26	Fennel seeds	Fara finoku	54	Turmeric (Ground)	Kurkuma pluhur
27	Garlic powder	Hudher pluhur	55	Tandoori Masala	Tandoori masala (erza mikse pikante per mish)
28	Ginger (Ground)	Xhenxhefil pluhur	56	Za’atar	Ereza mikse me trumze, sumac, susam etj..

Nëse do më duhej të zgjidhja nga lista se kush janë të preferuarat e mia dhe që I përdor thuajse përditë, do të listoja Top10 si më poshtë:

Pluhur hudhre
Pluhur qepe
Pluhur speci (Paprika)
Kumin
Kanellë
Turmerik (kurkuma)
Xhenxhefil (pluhur)
Karafil (pluhur)
Rigon
Piper të zi

Erëzat e tjera në listë I përdor më rrallë dhe kjo kuptohet pasi kërkojnë gatime specifike si psh erëzat për gatime indiane (garam masala, pluhur kerri djegës,tandoori masala ,cardamom etj..), apo për gatimet meksikane (taco mix, spec djegës cayenne etj…)

Arsyeja pse I kam shkruar edhe në anglisht dhe në shqip është për t’ju informuar, në këtë mënyrë nëse do ti hasni nëpër receta në anglisht ta kuptoni se për çfarë bëhet fjalë, ose nëse I blini në supermarket dhe në etiketë janë në gjuhën angleze.

Nëse do të keni pyetje në lidhje me çfarëdolloj erëze, do të jem mëse e lumtur për t’ju ndihmuar.

Me dashuri,

Guru-ja juaj I erëzave (e teprova pak këtu hëëë ☺)